เมื่อพูดถึงอาหารชาววังคนทั่วไปมักจะคิดถึงอาหารที่ใช้วัตถุดิบชั้นดี ปรุงอย่างพิถีพิถันและจัดตกแต่งอย่างปราณีต

      ทั้งที่ความจริงแล้วอาหารชาววังบางครั้งเกิดจากความต้องการที่จะถนอมรักษาอาหารสดตามฤดูกาล การจัดการของเหลือทิ้ง หรือแม้แต่ความบังเอิญ

      เช่นอาหารประเภทแกงชนิดหนึ่งที่เกิดจากความพยายามของพนักงานห้องเครื่องในวังสวนสุนันทา ที่จะบริหารจัดการวัตถุดิบและอาหารเหลือที่ถูกส่งกลับเข้ามาในครัว

      โดยหม่อมเจ้าหญิงสะบาย นิลรัตน์ หัวหน้าห้องเครื่องคาวในขณะนั้น ได้คิดนำเนื้อวัวที่เหลือจากจานเนื้อผัดพริกอ่อนลงต้มในน้ำซุป ปรุงรสด้วยน้ำพริกกะปิจากสำรับเครื่องจิ้ม และตั้งชื่อแกงดัดแปลงนี้ว่า “แกงรัญจวน”

สูตรแกงรัญจวนเขียนไว้โดยหม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์ จากหนังสือชีวิตในวัง เล่ม 2

 แกงรัญจวน

 เครื่องปรุง

        เนื้อวัว น้ำพริกกะปิอย่างจิ้มผัก ตำไว้ถ้วยโตๆ ตะไคร้หั่นฝอย

วิธีทำ

        1. ปอกหอมเล็ก ปอกกระเทียมใช้ทั้งกลีบไม่ต้องหั่น ใส่ต้มรวมลงไปกับหม้อเนื้อ เนื้อเปื่อยดีแล้ว เทน้ำพริกกะปิรวมลงในหม้อ

        2. ชิมให้ได้ ๓ รส เปรี้ยว เค็ม หวาน รสจัดๆได้ที่แล้ว ยกลง ใส่ใบโหระพา ไม่เปรี้ยวบีบมะนาวเติม ต้องกินกำลังร้อนโฉ่ ถ้าไม่กินเนื้อ จะแกงด้วยหมู ไก่ กุ้ง ย่อมได้

คอลเลคชั่น “อาหารชาววัง” คัดสรรโดยศูนย์วิทยบริการฯ

1. ตำรากับข้าวในวังของหม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์  /  หม่อมหลวงเนื่อง นิลรัตน์ ; ปรุงอาหาร นิจ เหลี่ยมอุไร ; บรรณาธิการ กัลยาณี (บัวสรวง) วสุวานิช  (2549)

เลขหมู่ : 641.5 น878ต

2. ชีวิตในบ้านกับตำรับอาหารชาววัง  /  ม.ล. เนื่อง นิลรัตน์  (2545)

เลขหมู่ : 641.5 น878ช

3.ชีวิตในวัง  /  ม.ล. เนื่อง นิลรัตน์  (2542)

เลขหมู่ : 641.5 น878ช

4. ตำรับสายเยาวภา  /  สายปัญญาสมาคมในพระบรมราชินูปถัมภ์  (2523)

เลขหมู่ : 641.5 ต366

5. ตำรากับข้าวไทย ตำรับพระวิมาดาเธอ กรมพระสุทธาสินีนาฏ  /  โดย สำนักศิลปวัฒนธรรม สถาบันราชภัฏสวนสุนันทา  (2544)

เลขหมู่ : 641.5 ต367

6. กับข้าวรัตนโกสินทร์ 2525 และภาพสีงานศิลปกรรมไทย  /  หม่อมหลวงเติม ชุมสาย ; จักรพันธุ์ โปษยะกฤต, ภาพ  (2525)

เลขหมู่ : 641.5 ต