เข้าสู่ฤดูหนาว สิ่งหนึ่งที่จะมาเยือนชาวกรุงเทพฯ ในทันทีนอกจากมวลอากาศเย็น ก็น่าจะเป็นฝุ่น PM 2.5 ที่เป็นปัญหามลพิษทางอากาศสำคัญในช่วงหลายปีที่ผ่านมา

        ฝุ่น PM 2.5 (Particulate Matters) คือ ฝุ่นละอองที่มีขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน หรือมีขนาดประมาณ 1 ใน 25 ของเส้นผ่านศูนย์กลางของเส้นผมมนุษย์ เกิดขึ้นจากกิจกรรมหลายชนิด อาทิเช่น การเผาไหม้ของเครื่องยนต์ และการก่อสร้าง ซึ่งเป็น 2 สาเหตุหลักของมลพิษทางอากาศในเมืองใหญ่

        ลักษณะของเมืองที่มีตึกสูง การระบายอากาศทำได้น้อย ไปได้ทิศทางเดียวต้องลอยขึ้น ร่วมกับอากาศที่มีหมอกในตอนเช้า ลมนิ่ง และมีสภาพอากาศปิด ทำให้มีการสะสมของฝุ่นละอองในอากาศเพิ่มขึ้น

        ฝุ่น PM 2.5 สามารถรวมตัวกับสารมลพิษ เช่นสารไฮโดรคาร์บอน และโลหะหนักในอากาศ และด้วยขนาดที่เล็กมากจึงสามารถลอดผ่านการกรองของขนจมูก ไปยังหลอดลม และลงลึกจนถึงถุงลมปอดและซึมเข้าสู่กระแสเลือด เพิ่มโอกาสของโรคหัวใจและโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจ
      ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ โรคปอด เช่น หอบหืด ถุงลมโป่งพอง ต้องระวังสุขภาพเป็นพิเศษ เนื่องจากฝุ่นนี้จะทำให้โรคกำเริบได้ง่าย รวมถึงอาการแพ้ทางผิวหนังและเยื่อบุตา

ในระยะยาวจะทำให้การทำงานของปอดถดถอย อาจเกิดโรคถุงลมโป่งพองได้แม้จะไม่สูบบุหรี่ก็ตาม

       ในช่วงเวลาที่ฝุ่นละออง PM2.5 เกินค่ามาตรฐาน ควรหลีกเลี่ยงการทำกิจกรรมกลางแจ้ง ควรอยู่ในบ้านหรือในอาคารที่มีเครื่องฟอกอากาศชนิดที่มี HEPA filter

       เมื่อจำเป็นต้องออกนอกบ้าน ควรสวมใส่หน้ากากชนิดที่สามารถกันฝุ่น PM2.5ได้ และใส่ให้ถูกวิธี อาบน้ำ ล้างหน้าให้สะอาดทันที หลังจากต้องสัมผัสกับฝุ่นมลพิษ หากมีอาการผิดปกติควรรีบไปพบแพทย์

เรื่องและภาพประกอบ : รัชนก ทองขาวขำ